Venecia Xulia

Para a rexión política e administrativa italiana, véxase Friúl-Venecia Xulia.

Venecia Xulia

Nomeado en referencia a	Regio X Venetia et Histria (en) e Alpes Xulianos
Localización
45°38′10″N 13°48′15″L / 45.6361, 13.8042Coordenadas: 45°38′10″N 13°48′15″L / 45.6361, 13.8042
Estado desaparecido	Reino de Italia
Capital	Trieste
Poboación
Lingua usada	Lingua véneta Lingua istriota Istrian dialect (en) lingua croata
Datos históricos
Disolución	10 de febreiro de 1947
Sucedido por	Friuli-Venezia Giulia

Venecia Xulia (Venezia Giulia en italiano, Venesia Jułia en véneto, Vignesie Julie en friulano, Julisch Venetien en alemán, Julijska Krajina en esloveno e croata), é unha rexión xeográfica comprendida entre os Alpes Xulianos e o mar Adriático, desde o golfo de Trieste á punta Promontore (extremo meridional de Istria), ao golfo de Fiume e ás illas do Quarnaro. A rexión fomou parte, como unha provincia, do reino de Italia desde 1923 até 1947. Tiña unha superficie de 8 953,38 km², e unha poboación (censo de 1936) de 977 257 habitantes.^[1]

Nesta antiga rexión política do sueste de Europa hoxe están as fronteiras entre Croacia, Eslovenia e Italia.^[2] Os seus límites non están historicamente ben definidos. Aos seus habitantes chámaselles "xulianos" (giuliani en italiano). O nome italiano da rexión, "Venezia Giulia", ou "Venetia Iulia", foi inventado en 1863 polo lingüista italiano Graziadio Isaia Ascoli, de Gorizia, que buscaba reunir baixo un nome a todos os territorios do imperio Austríaco no Adriático superior, reclamado polos nacionalistas italianos.^[3]

A Venecia Xulia foi adxudicada a Italia en 1918, despois da primeira guerra mundial e, na súa maior parte, foi anexionada, ao final da segunda guerra mundial, a Iugoslavia, á que se lle cederon 7 625 km².

Desde 1947, a "marca Xuliana" ou Venecia Xulia non constitúe unha rexión administrativa separada. A parte da Venecia Xulia que pertence a Italia despois do tratado de paz de París de 1947 e do Memorandum de Londres de 1954 (sobre o Territorio Libre de Trieste), costitúe, co Friúl, a rexión autónoma de Friuli-Venecia Xulia (en esloveno, Furlanija-Julijska krajina) que literalmente significa "Friúl e Venecia Xulia".

1. ↑ Poboación residente. Os datos (coa cidade de Zara incluída) son de: VV.AA. (1938): Calendario Atlante De Agostini 1939 (páx. 57), Novara: Istituto Geografico De Agostini, 1938.
2. ↑ The New Europe por Bernard Newman, pp. 307-309.
3. ↑ Contemporary History on Trial: Europe Since 1989 and the Role of the Expert Historian por Harriet Jones, Kjell Ostberg & Nico Randeraad. ISBN 0-7190-7417-7, p. 155.